dinsdag 27 oktober 2009
dinsdag 19 mei 2009
Zurenborgs verleden
Elke dinsdag, donderdag en zaterdag een duik in de geschiedenis van de wijk Zurenborg.
Vandaag (10/10): de redding (jaren 1970)
De vernieuwing klopte aan de deur, en de overheid en bewoners van de wijk zagen de nieuwbouw maar al te graag komen. Maar tegelijkertijd groeide het verzet. De jongere generatie vond de oude huizen wel charmant, en een verademing tegenover al die nieuwbouw (spijtig voor hun woonden er vooral ouderen in Zurenborg). Ook schrijvers, kunstenaars, journalisten en opiniemakers wilden de wijk beschermen. Ook tegen de afbraak was Renaat Braem. Vreemd, want die architect was een voorstander van moderne architectuur en stedenbouw, én van de krottenopruiming; Braem was ook de ontwerper van nieuwbouwwijken zoals het Kiel. Toch was hij voor bescherming.
In 1969 werd dan het idee geopperd de gehele wijk te beschermen tegen de afbraak, zéér tegen de zin van de gemeente Berchem (wat toen nog een zelfstandige gemeente was).
De hele malaise bereikte de hogere instanties van ons land. In 1970 begon het Ministerie van Nederlandse Kultuur, onder leiding van minister Frans Van Mechelen, een studie over de klassering. Een architect werd aangetrokken om de eisen van voor- en tegenstanders te verzoenen. Wilde plannen werden bovengehaald. Zo zou een groot winkel- en communicatiecentrum worden gebouwd, met horeca, bioscopen, kortom alles voor een goed uitgaansleven. Bewoners zouden hun voortuintjes moeten afgeven om in ruil een groot openbaar lanenpark te krijgen. En ondergronds zou een metrotunnel en parkeergarage komen. Bewoners zouden de garage bereiken via gangen uit hun kelder. Zo zou de wijk meteen ook verlost zijn van al die vervelende garages.
De plannen werden nog niet zo slecht bevonden. Spijtig genoeg was er geen rekening gehouden met de kostprijs. En die lag hoog, zoals u misschien al kon raden. Het plan stierf dan ook een stille dood.
Die nieuwe plannen kostten tijd, en velen hadden dat geduld niet. Bewoners begonnen hun huizen al te verkopen, maar omdat onzekerheid heerstte was dat tegen een lage prijs.Tegenstanders van de afbraak kochten de gebouwen met alle plezier op en begonnen de huizen te renoveren. Het was hun eigen beschermingsactie.
Uiteindelijk kwam er dan ook een officiële. Van Mechelen koos de kant van de beschermers en startte de beschermingsprocedure op. Besloten werd uiteindelijk de wijk op te nemen als landschap, en opmerkelijke gebouwen te beschermen als monument. In 1980 werd de wijk beschermd als stadsgezicht, in 1984 volgden 170 huizen die op de lijst van beschermde monumenten terecht kwamen.
Het onderhoud blijft echter moeilijk. Tegenwoordig wordt er ook geklaagd dat er te veel verkeer is, maar te weinig parkeerplaatsen.
In de Grote Hondstraat staat de hoofdzetel van de “NV ENGETRIM”. De grootse compagnie van vroeger is ze niet meer, maar ze heeft nog steeds een paar huizen in bezit. Zurenborg leeft voort…
Vandaag (10/10): de redding (jaren 1970)
De vernieuwing klopte aan de deur, en de overheid en bewoners van de wijk zagen de nieuwbouw maar al te graag komen. Maar tegelijkertijd groeide het verzet. De jongere generatie vond de oude huizen wel charmant, en een verademing tegenover al die nieuwbouw (spijtig voor hun woonden er vooral ouderen in Zurenborg). Ook schrijvers, kunstenaars, journalisten en opiniemakers wilden de wijk beschermen. Ook tegen de afbraak was Renaat Braem. Vreemd, want die architect was een voorstander van moderne architectuur en stedenbouw, én van de krottenopruiming; Braem was ook de ontwerper van nieuwbouwwijken zoals het Kiel. Toch was hij voor bescherming.
In 1969 werd dan het idee geopperd de gehele wijk te beschermen tegen de afbraak, zéér tegen de zin van de gemeente Berchem (wat toen nog een zelfstandige gemeente was).
De hele malaise bereikte de hogere instanties van ons land. In 1970 begon het Ministerie van Nederlandse Kultuur, onder leiding van minister Frans Van Mechelen, een studie over de klassering. Een architect werd aangetrokken om de eisen van voor- en tegenstanders te verzoenen. Wilde plannen werden bovengehaald. Zo zou een groot winkel- en communicatiecentrum worden gebouwd, met horeca, bioscopen, kortom alles voor een goed uitgaansleven. Bewoners zouden hun voortuintjes moeten afgeven om in ruil een groot openbaar lanenpark te krijgen. En ondergronds zou een metrotunnel en parkeergarage komen. Bewoners zouden de garage bereiken via gangen uit hun kelder. Zo zou de wijk meteen ook verlost zijn van al die vervelende garages.
De plannen werden nog niet zo slecht bevonden. Spijtig genoeg was er geen rekening gehouden met de kostprijs. En die lag hoog, zoals u misschien al kon raden. Het plan stierf dan ook een stille dood.
Die nieuwe plannen kostten tijd, en velen hadden dat geduld niet. Bewoners begonnen hun huizen al te verkopen, maar omdat onzekerheid heerstte was dat tegen een lage prijs.Tegenstanders van de afbraak kochten de gebouwen met alle plezier op en begonnen de huizen te renoveren. Het was hun eigen beschermingsactie.
Uiteindelijk kwam er dan ook een officiële. Van Mechelen koos de kant van de beschermers en startte de beschermingsprocedure op. Besloten werd uiteindelijk de wijk op te nemen als landschap, en opmerkelijke gebouwen te beschermen als monument. In 1980 werd de wijk beschermd als stadsgezicht, in 1984 volgden 170 huizen die op de lijst van beschermde monumenten terecht kwamen.
Het onderhoud blijft echter moeilijk. Tegenwoordig wordt er ook geklaagd dat er te veel verkeer is, maar te weinig parkeerplaatsen.
In de Grote Hondstraat staat de hoofdzetel van de “NV ENGETRIM”. De grootse compagnie van vroeger is ze niet meer, maar ze heeft nog steeds een paar huizen in bezit. Zurenborg leeft voort…
zaterdag 16 mei 2009
Zurenborgs verleden
Elke dinsdag, donderdag en zaterdag een duik in de geschiedenis van de wijk Zurenborg.
Vandaag (9/10): de teloorgang (WO I-1970)
Al na de eerste wereldoorlog werd duidelijk dat wonen in Zurenborg duur was, en niet altijd even gemakkelijk te onderhouden. Bovendien was er een stadsvlucht: zeker voor de rijkere klasse was het niet de mode om in de binnenstad te wonen. Toch bleef het een sjieke buurt.
Na de tweede wereldoorlog ging het echter bergaf. De gebouwen, met hun niet-alledaagse gevels, werden als protserig aanzien. De oude huizen waren duur en moeilijk in onderhoud, de grondprijzen daalden.
In 1960 werd het stationsgebouw van “Antwerpen-Oost” platgelegd en vervangen door een nieuw exemplaar. Dat was volledig in eigentijdse stijl opgetrokken, en nam ook internationale treinen aan. Er werd gesproken om de Brialmontgordel af te breken om plaats te maken voor een ringweg. Iets wat in de loop van de jaren 1960 ook gebeurde, tot grote vreugde van elke Antwerpse inwoner (tot dan moest vrachtverkeer voor de haven nog altijd over de Leien). De vooruitgang was dus niet te stoppen, en daar bleef het niet bij. Ook Zurenborgse huizen werden afgebroken voor woningen in jaren 1960-stijl. Getuige daarvan is de garage op het Tramplein. Dat paste ook in het beleid dat de stad in de jaren 1960 voerde: dat van stadsrenovatie en krottenopruiming. Volgens de uiteindelijke plannen zou heel de wijk moeten verdwijnen voor nieuwbouw, kwestie van wat harmonie te hebben. En letterlijk verdwijnen: niet alleen de huizen maar ook de Cogels-Osylei zouden afgebroken worden.
Er waren weinig mensen die daar tegen waren. In de eerste plaats de gemeente Berchem, want volgens haar had de wijk geen enkele architecturale of historische waarde. Luxueuze appartementen waren de toekomst. Ook de bewoners zelf juichten het plan toe: dit was hun kans om van de lelijke oude gebouwen vanaf te geraken, en er nog eens een smak geld voor te krijgen ook. Met het nieuwe station had de wijk immers meer aantrek, en stijgende prijzen waren het gevolg.
Maar dan kwamen de jaren 1970…
dinsdag (slot): de redding (jaren 1970)
Vandaag (9/10): de teloorgang (WO I-1970)
Al na de eerste wereldoorlog werd duidelijk dat wonen in Zurenborg duur was, en niet altijd even gemakkelijk te onderhouden. Bovendien was er een stadsvlucht: zeker voor de rijkere klasse was het niet de mode om in de binnenstad te wonen. Toch bleef het een sjieke buurt.
Na de tweede wereldoorlog ging het echter bergaf. De gebouwen, met hun niet-alledaagse gevels, werden als protserig aanzien. De oude huizen waren duur en moeilijk in onderhoud, de grondprijzen daalden.
In 1960 werd het stationsgebouw van “Antwerpen-Oost” platgelegd en vervangen door een nieuw exemplaar. Dat was volledig in eigentijdse stijl opgetrokken, en nam ook internationale treinen aan. Er werd gesproken om de Brialmontgordel af te breken om plaats te maken voor een ringweg. Iets wat in de loop van de jaren 1960 ook gebeurde, tot grote vreugde van elke Antwerpse inwoner (tot dan moest vrachtverkeer voor de haven nog altijd over de Leien). De vooruitgang was dus niet te stoppen, en daar bleef het niet bij. Ook Zurenborgse huizen werden afgebroken voor woningen in jaren 1960-stijl. Getuige daarvan is de garage op het Tramplein. Dat paste ook in het beleid dat de stad in de jaren 1960 voerde: dat van stadsrenovatie en krottenopruiming. Volgens de uiteindelijke plannen zou heel de wijk moeten verdwijnen voor nieuwbouw, kwestie van wat harmonie te hebben. En letterlijk verdwijnen: niet alleen de huizen maar ook de Cogels-Osylei zouden afgebroken worden.
Er waren weinig mensen die daar tegen waren. In de eerste plaats de gemeente Berchem, want volgens haar had de wijk geen enkele architecturale of historische waarde. Luxueuze appartementen waren de toekomst. Ook de bewoners zelf juichten het plan toe: dit was hun kans om van de lelijke oude gebouwen vanaf te geraken, en er nog eens een smak geld voor te krijgen ook. Met het nieuwe station had de wijk immers meer aantrek, en stijgende prijzen waren het gevolg.
Maar dan kwamen de jaren 1970…
dinsdag (slot): de redding (jaren 1970)
donderdag 14 mei 2009
Interessante websites
Zurenborg heeft zijn eigen krant!
www.gazetvanzurenborg.be
Voor de Bourgondiërs onder u:
Café/Restaurant Wattman: www.sileau.com
Café Den Draak: www.dendraak.be
Brasserie Moskou: www.brasseriemoskou.be
Op de Draakplaats zetelt het Roze Huis, de koepelorganisatie voor alle holebiverenigingen in de provincie Antwerpen.
www.hetrozehuis.be
En omdat ze zo duidelijk aanwezig zijn op het plein:
De Lijn: www.delijn.be
NMBS: www.b-rail.be
www.gazetvanzurenborg.be
Voor de Bourgondiërs onder u:
Café/Restaurant Wattman: www.sileau.com
Café Den Draak: www.dendraak.be
Brasserie Moskou: www.brasseriemoskou.be
Op de Draakplaats zetelt het Roze Huis, de koepelorganisatie voor alle holebiverenigingen in de provincie Antwerpen.
www.hetrozehuis.be
En omdat ze zo duidelijk aanwezig zijn op het plein:
De Lijn: www.delijn.be
NMBS: www.b-rail.be
niet meer eerst op google
Beste wattmanliefhebbers
Onze blog staat niet meer eerst op Google!! Nu staan we op de derde plaats, we hebben dus brons.
Gelieve ons wat meer op google in te typen zodat we terug op één staan!
alvast bedankt
Onze blog staat niet meer eerst op Google!! Nu staan we op de derde plaats, we hebben dus brons.
Gelieve ons wat meer op google in te typen zodat we terug op één staan!
alvast bedankt
Op 7 juni aanstaande kan het Tramplein en de Draakplaats zich weer opladen voor tango onder de brug! De bewoners van de buurt kennen het concept van de Kattendijk Tango die in april, mei en juni op de eerste zondag van de maand.
Op zondag 7 juni zal de tango niet georganiseerd worden door de Kattendijk Tango maar wel door Tango Zeeland. Deze Nederlandse vereniging zorgt voor tangovertier gedurende de hele zomer en dit zowel in België als in Nederland.
In het kort: Op 7 juni vanaf 15 uur tot 20 uur op de Draakplaats, kan u genieten van deze erg bedreven tangodansers.
Veel plezier!
Op zondag 7 juni zal de tango niet georganiseerd worden door de Kattendijk Tango maar wel door Tango Zeeland. Deze Nederlandse vereniging zorgt voor tangovertier gedurende de hele zomer en dit zowel in België als in Nederland.
In het kort: Op 7 juni vanaf 15 uur tot 20 uur op de Draakplaats, kan u genieten van deze erg bedreven tangodansers.
Veel plezier!
Abonneren op:
Posts (Atom)