Zurenborgs verleden

Elke dinsdag, donderdag en zaterdag een duik in de geschiedenis van de wijk Zurenborg.
Vandaag (7/10): leven in Zurenborg (begin 20ste eeuw)

Na 1900 had de maatschappij meer dan vijfhonderd huizen in haar bezit, die vooral werden verhuurd aan (rijke) particulieren. Onder de mensen die voor deze instapklare huizen kozen waren er toch wel veel buitenlanders, niet alleen uit de buurlanden maar ook komende van het verre Turkije of Amerika. De wijk lokte in het begin van de twintigste eeuw veel ook veel Joden. De Cogels-Osylei werd bevolkt door meestal handelaren of industriëlen. Ook officieren hadden er een huis, vanwege de nabij gelegen militaire kazerne van de brialmontgordel.

De compagnie was natuurlijk blij met het sjieke volk: heel het doel was om de bourgeoisie naar hier te lokken.

Meestal werd een huis verhuurd voor negen jaar. De huur zelf moest vooraf en per drie maanden betaald worden. Dat liep echter allemaal niet zo van een leien dakje en regelmatig waren er problemen met slechte verhuurders. De maatschappij trad altijd begrijpend op, om zo schandalen (en een slechte naam) te vermijden.

Veel meer huizen werden er begin 20ste eeuw niet meer bijgebouwd, de bestaande huizen begon men wel te moderniseren. Gas- en waterleidingen werden aangelegd, en sommige woningen kregen zelfs elektriciteit.

Afgaand op de buitenkant zou het interieur van de huizen ook indrukwekkend moeten zijn. Helaas. De buitenkant moest stralen, de binnenkant was minder belangrijk. Veel huizen hadden dan ook hetzelfde interieur.

Tot de jaren 1920 werden de voortuintjes onderhouden door de “hoveniers van de Burgers-huizen”. De tuinen waren ook met aandacht aangelegd, met geknotte acacia’s, zodat het straatbeeld niet al te veel geschonden werd. Veel hekken en poortjes in de voortuinen verdwenen in de loop van de eeuw wel met de opkomst van koning auto en zijn oprit. De achtertuin kreeg inlandse fruitsoorten en sierbomen, treurwilg, iep en populier.

Zurenborg was één van de weinige wijken in de stad waar alle straten gekasseid en gerioleerd waren. In 1913 had de wijk ook 14 lantaarns, te weinig volgens de buurtbewoners. Rijke mensen trekken immers ook dieven aan. Eén van de meest opmerkelijke diefstallen stamt waarschijnlijk van 1896, toen op enkele dagen tijd meer dan 350 kilogram lood van de daken werd geroofd. Onbetrouwbare individuen zijn van alle tijden.

donderdag: de evolutie van het openbaar vervoer (20ste eeuw)